Column: Tussen macht en kwetsbaarheid

Geplaatst door CorporatieMedia op
 

Met 231 bestuurders bepalen we het woongeluk van circa 4,5 miljoen mensen. Er ligt dus veel macht bij een betrekkelijk kleine groep mensen. Met macht komt verantwoordelijkheid. Immers, noblesse oblige. Ik merk dat we het best veel hebben over ‘verantwoordelijkheid’. Je kunt het delegeren, delen, klein en behapbaar maken. We hebben het niet zo vaak over het ondeelbare element ‘macht’. Als het in de media over ‘macht’ gaat dan betreft het vaak ongewenste situaties, waar ‘macht’ en ‘onfeilbaarheid’ elkaar ontmoeten. Voorbeelden hiervan zijn de Toeslagenaffaire, het Voice-schandaal en iets langer geleden het zonnekoningengedrag bij enkele oud-bestuurders in onze sector. Neutraal bezien betekent ‘macht’ volgens de Van Dale simpelweg ‘de mogelijkheid om dingen te laten gebeuren zoals je wilt.’ Ik denk dat ‘macht’ daarom iets is waar we het vaker over moeten hebben met elkaar.

Ik had vroeger een leidinggevende die zei: “Als je wil weten hoe een radio werkt, moet je een kapotte radio nemen.” De hierboven genoemde schandalen kunnen we daarom gebruiken om van te leren. Ik luisterde bijvoorbeeld met een brok in mijn keel naar een gedupeerde in de Toeslagenaffaire die graag wilde zien wie die mensen waren die haar leven en dat van haar kinderen blijvend vergald hebben met hun besluiten. Tientallen brieven had ze van hen gehad, maar te zien en spreken kreeg ze deze mensen niet. Een excuses was nooit aangeboden. De les voor mij is dat het dus belangrijk is voor een bestuurder om zichtbaar en feilbaar te zijn en je dus kwetsbaar op te durven stellen. Aan de andere kant, als je te zichtbaar bent dan kan je beticht worden van te veel met jezelf bezig zijn. Sta je wekelijks vanwege je feilbare houding ergens je excuses aan te bieden, dan kan weer getwijfeld worden aan je kundigheid. Ben je te kwetsbaar, dan staat je stevigheid ter discussie. Echter, ondanks al dit soort risico’s ben ik ervan overtuigd dat het van levensbelang is om via zichtbaarheid, feilbaarheid en kwetsbaarheid in verbinding te staan met de grote groep mensen die de effecten van onze besluiten ervaren. Brené Brown schreef er verschillende boeken over zoals ‘De moed van imperfectie’, en ‘De kracht van kwetsbaarheid’.

Brené geeft ook aan dat je goed moet wegen bij wie je je kwetsbaar opstelt. Die ander moet die openheid van zaken ook verdienen. Iedereen kent de simpele les uit de Roos van Leary nog wel: boven roept onder op en onder roept boven op. Als ik Brown en Leary samenbreng, dan zie ik het risico dat sommige mensen je kwetsbaarheid zien als een zwakte. Jouw zwakte roept bij hen dan weer een gevoel van macht op en zo proberen zij via jouw vermeende zwakte jouw formele macht te parasiteren om ‘dingen te laten gebeuren zoals zíj dat willen.’ Besturen is op deze manier een ingewikkelde kwestie. Telkens dat delicate evenwicht zien te houden tussen macht en kwetsbaarheid. Maar hoe ingewikkeld het ook is, we moeten wel, want het is wat mij betreft de enige manier om in verbinding te blijven staan met onze omgeving en dus überhaupt legitimiteit te vinden voor onze macht.

Bron: CorporatieGids Magazine, Foto: CorporatieMedia