Innoveren leren organiseren

Geplaatst door CorporatieMedia op
 

Bij VVA is innovatie een belangrijke kernwaarde. Zo zijn we continu bezig om innovatie een stevigere plek te geven in de eigen organisatie én die van onze klanten. Dat leidde een aantal jaar geleden tot het ontstaan van onze studentendenktank Innovatisering en recent tot een geheel nieuwe dienstverleningstak Intelligent Workforce gericht op robotisering, process mining, data analytics en AI. Het vergroten van het innovatievermogen vereist visie én een lange adem. Daar kunnen wij over meepraten. Het is een cultuuromslag en een veranderproces dat vraagt om volharding. En dan zijn we er nog niet. Graag deel ik met jullie een aantal opgedane ervaringen van ons innovatiegroeipad tot dusver. 

Wat is innovatie? 
Innovatie gaat veel verder dan alleen nieuwe producten of diensten naar de markt brengen. Google geeft je tal van beschrijvingen, waarvan er geen per definitie goed of fout is. De volgende definitie vind ik zelf het meest werkbaar voor organisaties:  

Innovatie is het omzetten van een probleem of idee naar een waarde toevoegende oplossing en alles wat daar tussenin ligt.   

Bij innovatie draait het niet uitsluitend om het genereren van hogere omzet. Innovaties leveren ook meer klantwaarde op. Hoe dan ook leidt het thema innovatie bij velen tot de vraag: 

Waarom moeten wij innoveren? 
Voor organisaties geldt: “innoveren of capituleren”. Is dat zo en geldt dat voor alle organisaties? 

Redenen om te innoveren verschillen per organisatie en sector. Denk aan omzetgroei, een betere concurrentiepositie, kosten besparen, voorzien in behoefte van klant of medewerkers, meegaan met technologische ontwikkelingen, voldoen aan wet- en regelgeving enzovoorts. 

Om je een voorbeeld te geven maken we een uitstapje naar het werkveld van VVA. We werken voor organisaties uit de (semi-)publieke sector. Neem een woningcorporatie als voorbeeld in vergelijking met commerciële partijen. Woningcorporaties worden net als commerciële partijen vroeg of laat gedwongen om mee te gaan met de technologische ontwikkelingen. Alle processen verlopen steeds meer digitaal en geautomatiseerd. Mede door de technologie verandert de behoefte van de klant, in het geval van woningcorporaties is dat de huurder. De huurder komt bij elke woningcorporatie op de eerste plek en je wilt met hem of haar meebewegen.  

In tegenstelling tot een commercieel bedrijf ervaart een woningcorporatie weinig tot geen concurrentiedruk. Dat kan het innovatieproces behoorlijk lamleggen. Om dat om te buigen is een innovatiecultuur nodig waar men het belang van innovatie erkent en openstaat voor nieuwe ideeën. Daarnaast vraagt innovatie om een duidelijke structuur en voldoende beschikbare resources. Innovatie moet dus georganiseerd worden om succesvol te zijn. Maar hoe dat je dat? 

Hoe organiseer je innovatie? 
Innoveren is geen toverwoord, maar een werkwoord. Innovatie is een proces dat vraagt om structuur, zonder de balans met creativiteit te verliezen. Innovatie moet binnen de organisatie voldoende aandacht krijgen om succesvol te zijn. Echter, organisaties worstelen over het algemeen met enerzijds de zaak draaiende houden en anderzijds investeren in ontwikkeling van nieuwe producten en diensten. De core business vraagt al onze aandacht en innoveren kost alleen maar extra tijd, geld en aandacht. Innovatie kost inderdaad geld, totdat het uitgroeit tot een succesvolle oplossing en onderdeel wordt van de organisatie.  

Bij VVA herkennen we die tweestrijd. We hebben bewust gekozen om te investeren in een betere balans tussen het dagelijkse werk en innovatie, maar dat gaat niet over één nacht ijs. Om innovatie te organiseren hebben we ons laten inspireren door het model uit het boek ‘De Corporate Startup’. Het boek is een praktische gids voor gevestigde bedrijven die hun innovatiecapaciteiten duurzaam willen ontwikkelen. Organisaties die de balans vinden tussen hun core business en innovatie zijn het meest succesvol en toekomstbestendig, zo onderbouwen de schrijvers. Het model bevat een aantal elementen: 

Innovatiestrategie 
Innovatie moet onderdeel uitmaken van de strategische doelstellingen van de organisatie. In de innovatiestrategie leg je vast in welke innovaties de organisatie wel en niet investeert. Het dient als afwegingskader om investeringsbesluiten te nemen voor nieuwe ideeën en initiatieven. Onderdeel van de innovatiestrategie is het innovatieportfolio met kernproducten en -diensten en nieuwe innovaties. De eerste stap bij innovatie is het verzamelen van nieuwe ideeën. Daarvoor kun je als organisatie gebruikmaken van een ideemanagementtool. Met een dergelijke tool wordt de collectieve intelligentie van de organisatie zo optimaal mogelijk benut. VVA maakt gebruik van de tool van AcceptMission. Via de Inbox worden zoveel mogelijk ideeën verzameld om deze vervolgens te ranken en te toetsen met de strategische doelstellingen. Met de beste ideeën gaan we aan de slag. De toepassing van gamification–technieken in de tool maakt het voor collega’s extra leuk om mee te doen. 

Innovatiemethodes 
Het is een behoorlijke kunst om het vrije en chaotische dat hoort bij creativiteit en innovatie in een gestructureerd proces te stoppen. Toch is dat proces nodig om geen belangrijke stappen over te slaan. Te vaak zijn we in gedachte al bij de oplossing, zonder daadwerkelijk te weten of dat aansluit bij het probleem. Er zijn meerdere methodes en technieken om van ideevorming tot oplossing te komen. De studentendenktank van VVA heeft inmiddels ruime ervaring met design thinking. Deze methode dwingt je om eerst uitgebreid in problemen te denken en daarna pas in mogelijke oplossingen. Door het probleem te doorgronden en met een open blik naar het vraagstuk te kijken, kom je tot de beste ideeën en oplossing die daadwerkelijk ‘fit for purpose’ zijn. 

Innovatiemanagement 
Innovatie vraagt ook om gemanaged te worden. Kostbare investeringsbeslissingen worden genomen en product- en dienstontwikkeling vraagt om organisatievermogen. Daarnaast is het van belang om te bepalen of de organisatie op de juiste manier heeft geïnvesteerd door successen te meten. VVA heeft innovatiemanagers vanuit verschillende disciplines toegewezen. Zij toetsen nieuwe ideeën op basis van de innovatiethesis en managen het innovatieportfolio. 

Tot slot, organiseren van innovatie draait om evenwichtige aandacht voor de aspecten cultuur, structuur en resources. Durf van start te gaan en laat innovatie bij je binnen. Eén geluk, je hoeft het niet alleen te doen. Bij VVA zijn we gek op co-creaties. Staat jouw organisatie open om samen met de studentendenktank van Innovatisering frisse en innovatieve oplossingen te bedenken voor een probleem of vraagstuk? Of heb je behoefte aan ondersteuning bij het opbouwen aan een innovatieve organisatie? Laat het ons weten, dan helpen we je graag.  

Bron: VVA-informatisering, Foto: VVA-informatisering