CorporatieGids Magazine

NOVEMBER 2023 I 79 78 I CORPORATIEGIDS MAGAZINE De uitdagingen op het gebied van wonen en zorg voor ouderen zijn groot. Woningcorporaties en zorginstellingen moeten daarom meer en beter gaan samenwerken. Toch lijkt dat nog onvoldoende te gebeuren. Welke uitdagingen liggen daaraan ten grondslag, wat zijn daar de oorzaken van en zijn er alleen oplossingen voor de lange termijn, of zijn er ook mogelijkheden voor de korte termijn? CorporatieGids Magazine sprak hierover met Gijsbert van Herk, bestuursvoorzitter Staedion (regio Den Haag) en Koen de Hond, bestuurder Transvorm, werkgeversorganisatie van en voor zorg- en welzijnsorganisaties (Noord-Brabant). Gijsbert van Herk (Staedion) en Koen de Hond (Transvorm): Ouderen, wonen en zorg - iedereen vindt er wat van, maar niemand is ervan Op de vraag wat op dit moment de grootste uitdagingen zijn op het gebied van wonen en zorg voor ouderen, reageert Gijsbert: “Het is momenteel al een uitdaging om geschikte nieuwbouwlocaties voor huurwoningen te vinden in een drukke stad. En het ontwikkelen van zorgwoningen is nog complexer met meer eisen van allerlei betrokken partijen. Daarnaast is er sprake van gebrek aan zorgpersoneel, stijgende zorgkosten en de verschillende financieringsstromen. Toch stellen wij dat vele uitdagingen het hoofd geboden kunnen worden als er een goede samenwerking tussen de domeinen wonen en zorg tot stand komt. Daar schort het echt aan. Op dit moment vindt iedereen iets van ouderen, wonen en zorg, maar niemand is ervan.” Koen vult aan: “Van ouderen wordt gevraagd dat zij langer thuis blijven wonen terwijl de toegang tot het verpleeghuis steeds meer wordt beperkt en van verzorgingshuizen ook al niet echt meer sprake is. Want ook binnen zorg en welzijn is het personeelstekort hoog en dat tekort zal oplopen.” Gijsbert: “Daarbij komt dat de huizen waar ouderen wonen meestal niet optimaal zijn ingericht om er ook met fysieke beperkingen te kunnen leven. Bovendien blijft daarmee een woning bezet die mogelijk beter past voor mensen in een andere levensfase. Gezien de woningnood is dat onwenselijk.” Oorzaken Het lijkt voor de buitenwereld dat er weinig gebeurt om tot oplossingen te komen. Koen: “Gelukkig zien we in sommige gemeenten wel samenwerking tussen partijen. Dit gebeurt als erkend wordt dat uitdagingen rond ouderen, wonen en zorg met elkaar verband houden. Zulke gemeenten zoeken naar integrale oplossingen. Het is echter een maatschappelijk probleem dat bijzonder complex is en met veel betrokken partijen. Eenvoudige oplossingen zijn er niet en vaak wordt er té verkokerd nagedacht over oplossingen en is er geen partij die duidelijk de regie heeft. Terwijl de vraagstukken juist vragen om structurele samenwerking tussen de betrokken partijen.” “Die scheiding van wonen en zorg helpt inderdaad niet,” gaat Gijsbert verder. “Dat geldt ook voor het feit dat er geen financiële prikkels voor corporaties zijn om die samenwerking te realiseren. En corporaties hebben weinig expertise opgebouwd in het ontwikkelen van dit soort woningen waar het bieden van zorg mogelijk is. Dat is namelijk nooit een verantwoordelijkheid van een corporatie geweest. Je ziet de laatste jaren wel een veranderende rol van woningcorporaties, omdat de gemiddelde leeftijd van de huurder toeneemt en daarmee ook de vraag naar ondersteuning en zorg.” Uitdagingen toekomst Gijsbert over de uitdagingen die hij in de toekomst verwacht: “Dan kun je denken aan stijgende bouwkosten en hogere rente. Hoe gaat zich dat in de toekomst verder ontwikkelen? Meer samenwerking tussen de domeinen wonen en zorg is natuurlijk ook een regievraagstuk waarbij de vraag is hoe een nieuw kabinet dat gaat oppakken. Wij pleiten overigens voor een staatssecretaris voor Wonen en Zorg in het nieuwe kabinet die deze regie oppakt. De grote uitdaging is de samenwerking en coördinatie tussen enerzijds verschillende zorgverleners en anderzijds corporaties en gemeenten die de gewenste woonvormen kunnen realiseren. Dit alles vraagt tijd die er eigenlijk niet is, maar bovenal de wil om ons écht te bekommeren om hulpbehoevende ouderen.” Koen knikt en vult aan: “Er zijn nu goede initiatieven, maar een groot obstakel binnen de zorg en welzijn is bijvoorbeeld het systeem van vergoedingen. De huidige geldstromen nodigen niet uit om de zorg te vernieuwen.” Op de foto: Gijsbert van Herk (links) en Koen de Hond (rechts)