Harrie Oosterlee (Nester): Corona als proef van bekwaamheid tijdens kort en krachtig fusietraject

Geplaatst door CorporatieMedia op
 

Van verscherpt toezicht naar groen licht voor een fusie met Woningstichting Domus. Het toont de veerkracht van WoonGoed 2-Duizend in slechts één zin. Hoe kijkt directeur-bestuurder Harrie Oosterlee terug op het korte maar krachtige fusietraject tussen WoonGoed 2-Duizend en Domus? Hoe ziet hij de toekomst voor Nester, de nieuwe organisatie die op 1 juli het levenslicht zag? CorporatieGids Magazine zocht hem op en sprak met hem over de fusie, de uitdagingen die corona bracht en de kansen voor de toekomst.

Harrie heeft altijd binnen het maatschappelijk middenveld gewerkt, eerst twintig jaar bij gemeenten en vier jaar in de kinderopvang. De stap naar de corporatiesector in 2016 was dan ook geen vreemde vertelt Harrie: “In mijn tijd bij gemeenten heb ik tijdens veel projecten met corporaties samengewerkt. Daarnaast was ik RvC-voorzitter bij een corporatie. Je kunt wel zeggen dat de sector mij aantrok. Waarom? Omdat ik het mooi vind echt iets te betekenen voor mensen die het wat minder breed hebben.”

Fusie
Harrie startte bij Domus als directeur-bestuurder. In oktober 2019, een maand na de fusie- intentieverklaring met WoonGoed 2-Duizend, stapte hij over naar laatstgenoemde. “Mijn persoonlijke interesse in deze organisatie stond los van de fusie-intentie. Hiervoor moest ik natuurlijk gewoon door een selectieproces, maar ik ben wel erg blij dat ik deze stap kon maken.”

En met die stap kon hij gaan bouwen aan de fusie tussen WoonGoed 2-Duizend en Domus. “De gelijken tussen beide organisaties waren groter dan de verschillen,” vertelt Harrie. “Dit bleek uit de aansluitende werkgebieden en beide visies.”

Werkgebieden
Beide corporaties waren voor de fusie actief in Midden- en Noord-Limburg. “Het woningbezit van Domus (1.200 vhe) zat vooral in de stad Roermond waar dat van WoonGoed (6.000 vhe) in de aangrenzende gebieden te vinden was. De fusie helpt ons bij het bereiken van een nog sterkere lokale betrokkenheid bij onze huurders en biedt ons daarnaast meer slagkracht binnen deze werkgebieden.”

De visie
Nester wil in de toekomst steeds beter aan de vraag van zorgpartners voldoen. “We zien veel vergrijzing en krimp in onze werkgebieden, waardoor er veel vraag is naar ouderenhuisvesting. De visie om aan de vraag van zorgpartners te voldoen, had vooral Domus als zodanig beschreven. De fusie biedt hierin meer slagkracht, meer kapitaal en meer vermogen.” Harrie vervolgt: “De effecten van de fusie zien wij nu al terug. Sinds het einde van 2019 en het begin van 2020 weten álle lokale zorgpartners Nester te vinden.”

De weg naar boven
De fusie kwam voor WoonGoed 2-Duizend na een onstuimige periode. “WoonGoed stond enige tijd onder verscherpt toezicht. In 2018 was binnen WoonGoed alles gericht op vooruitgang. Dit werd op de helft van 2019 beloond door de opheffing van het verscherpt toezicht van de Autoriteit woningcorporaties en bijzonder beheer van WSW. Dit maakte de intentieovereenkomst tot fusie op 1 september 2019 een logische stap. De RvC’s van beide corporaties vonden dat het moment daar was om door te pakken.”

“De Autoriteit woningcorporaties was overigens aan het begin van het fusietraject sceptisch,” vervolgt Harrie. “Woongoed kwam natuurlijk uit een hersteltraject en ging meteen door in een fusie. Door goed te blijven communiceren hebben we hun vertrouwen gewonnen, wat resulteerde in een goedkeuring vanuit de minister in maart van dit jaar.”

Integratie
Naast de juridische en volkshuisvestelijke stappen, moesten de twee corporaties op verschillende niveaus geïntegreerd worden. “Enerzijds kijken we hier naar het personeel en anderzijds naar techniek. AvW2 heeft ons begeleid bij de integratie van processen en techniek én bij de overstap naar een gezamenlijke en nieuwe ICT-omgeving. Deze begeleiding hielp ons om de goede dingen te blijven doen.”

Werkgroepen
Behalve begeleiding van buitenaf, is de fusie in samenwerking en overleg met alle collega’s gedaan. “Eind december startten diverse werkgroepen om de verschillende werkprocessen met elkaar te integreren. De tien medewerkers van Domus waren allemaal betrokken bij diverse werkgroepen, voor de veertig medewerkers van WoonGoed was dit niet voor allen het geval. Voor hen organiseerden we iedere twee weken een lunchbijeenkomst. Hier bespraken we wat er was gedaan en wat er de komende weken ging gebeuren. In coronatijd vonden deze bijeenkomsten digitaal plaats.”

De proef: corona
Corona was een uitdaging die door Harrie als ‘proef van bekwaamheid’ wordt omschreven. “In het begin van corona hebben we eerst gekeken of iedereen mogelijkheden had om thuis te werken. Medewerkers hebben dit prima opgepakt. Werkgroepen gingen door via Zoom of Teams. Wat hierin hielp was dat een aantal werkzaamheden, zoals bezichtigingen, in het begin van corona iets minder voorkwamen. Dit gaf ruimte om te leren werken vanuit huis.”

Teams-sessies
“Voor veel collega’s was dit de eerste fusie waar ze aan meewerkten. Dan is een nieuwe manier van werken natuurlijk wel even zoeken. Directe collega’s zijn ineens op afstand, wat toch andere communicatievaardigheden vraagt. De ondersteuning van AvW2 is hier van belang geweest. Zij zochten de mensen actief en online op. Ze lieten zien hoe je een Teams-sessie organiseert en hoe iedereen zich daar gedraagt. Door dit actief bij elkaar brengen van mensen, heeft iedereen hun werk gewoon erg goed gedaan. Zo goed zelfs dat het tijdspad van de fusie niet vertraagd is.”

Nieuwe ICT-omgeving
De grootste meerwaarde van het adviesbureau voor woningcorporaties kwam bij de technische integratie tot uiting. “AvW2 was voor WoonGoed geen onbekende partij. Zij hadden de ICT-visie hier al opgezet. Domus is hier vervolgens op aangehaakt. Bij de fusie nam AvW2 het projectleiderschap voor de technische integratie en procesbegeleiding naar de gezamenlijke en nieuwe ICT-omgeving op zich. Heel fijn, want deze kennis, gecombineerd met kennis van de sector, hadden wij niet in huis.”

Toekomstgericht takenpakket
En nu de fusie voltooid is, brengt dat natuurlijk veranderingen mee voor medewerkers. “Medewerkers van Nester hebben een ander takenpakket dan voorheen. Deze taken zijn meer gericht op de toekomst en onze visie. De verantwoordelijkheid voor deze taken ligt laag in de organisatie. Onze mensen zijn zelfredzaam en werken aan hun eigen ontwikkeling. Voor de collega’s die bij Domus vandaan komen, is dit een grote verandering. Bij een kleine corporatie als Domus werken veel allrounders, waar de rollen nu meer specialistisch zijn ingericht.”

Nieuwe omgeving
Een andere verandering voor de medewerkers van Domus, was de verhuizing naar een nieuwe locatie. “Domus werkte in binnenstad van Roermond. Zij moeten nu naar Reuver. Dat is ook wel anders. Het wordt wel als fijn ervaren dat iedereen wat meer collega’s heeft. De onderlinge samenwerking verloopt dan ook heel positief. De werkgroepen hebben hieraan bijgedragen, want in de praktijk zijn mensen al wat langer gewend aan elkaar.”

Verduurzaming
En dan het oog op de toekomst en wel op verduurzaming, want ondanks de overeenkomsten was de visie op verduurzaming verschillend. “Het verschil in deze visie op verduurzaming zat mede in het verschil aan woningaanbod. Domus bood veel gestapelde woningen aan, waar WoonGoed juist veel grondgebonden woningen aanbood. WoonGoed had als doelstelling gemiddeld label A voor alle vhe in 2026, de visie van Domus reikte tot 2021 met een label B voor alle vhe. Voor de gezamenlijke visie kijken we nu wat gemeentes gaan doen met hun energie- en transitieplannen. Daar sluiten wij dan op aan.”

Assetmanagement
De aankomende periode gaat Nester aan de slag met assetmanagement. “In het strategisch plan hebben we aangegeven ons meer te richten op ons kernbezit. In dorpen waar wij weinig bezit hebben, willen wij dit graag uitruilen met collega’s. En we zullen ons specifieker gaan richten op de stad Roermond. De focus op ons kernbezit helpt ons om dichterbij onze huurders te komen. Dit staat voor ons naast de toenemende vraag van onze zorgpartners.”

Procesoptimalisatie
Ook de optimalisatie van verschillende processen zal de komende tijd om aandacht vragen. “We hebben voor ogen dat we dit willen doen en hoe we het op gaan pakken. Maar eerst zullen we terugkijken op alles wat we met elkaar hebben bereikt. We nemen de tijd om even adem te halen. Vervolgens is het tijd voor de volgende stap.”

Trots
Een fusie in driekwart jaar mag met recht een ‘kort en krachtig proces’ genoemd worden. Waar ben je dan als bestuurder het meest trots op? “Trots ben ik op het feit dat álle medewerkers een goede plek hebben gekregen binnen Nester. Dat is een verdienste van henzelf en een verdienste van waar we met elkaar zo hard aan gewerkt hebben.”

Ere wie ere toekomt
“Het goede voorwerk bij WoonGoed, om het fusietraject te kunnen starten, is de verdienste van het interim-management en de visie van Ton Mans als interim-bestuurder. Zonder die inzet en de inzet van de medewerkers was het verscherpt toezicht niet opgeheven en stond Nester niet waar het nu staat.”

Een speciaal woord van dank spreekt Harrie daarnaast over Frans Crijns, directeur-bestuurder a.i. bij Domus. “In een fusietraject is het cruciaal om vertrouwen te hebben. Hoe goed een analyse aan de voorkant ook gedaan wordt, onderling vertrouwen helpt om een traject als deze te laten slagen. Frans heeft zich een zeer competente interimmer getoond in dit traject. Het was fijn om met hem samen te mogen werken.”

Tips voor succesvolle fusie
Afsluitend heeft Harrie nog twee tips voor corporaties die aan de start van een fusie staan. “Zorg in eerste instantie dat RvC’s en MT’s op één lijn zitten, voer eventuele discussies direct aan de voorkant. Wie wordt bestuurder? Wat is de rol van MT-leden? Wie zitten in de nieuwe RvC? Dit blijft je anders het gehele traject achtervolgen.”

“Daarnaast staat of valt alles met communicatie. Wees open naar je medewerkers, ook als iets even niet lukt. Wanneer je open bent over waarom een proces bijvoorbeeld langer duurt dan vooraf gedacht, dan ontstaat er begrip. Denk vanuit het perspectief van je medewerkers, niet vanuit dat van jezelf.”

Bron: CorporatieGids Magazine, Foto: Astrid Roox