• Home
• Nieuws

ERP-monitor woningcorporaties: Zig en Aareon verstevigen hun marktpositie, DataBalk klopt op de deur

Geplaatst door CorporatieMedia op Thursday 5 December 2024

Met vier gewonnen ERP-selectietrajecten heeft nieuwkomer DataBalk de knuppel tussen de kemphanen Zig en Aareon in het hoenderhok gegooid. Alhoewel de twee om het marktleiderschap strijdende Microsoftpartijen hun marktposities wederom licht hebben verstevigd, zal toch met argusogen worden gekeken hoe hun uitdager nu dan toch echt graan begint mee te pikken. Is de ERP-markt hiermee van de leg? In welk mandje gaan corporaties de komende periode hun eieren leggen? CorporatieGids Magazine ging erover in gesprek met Annelies van den Berg, directeur Chaptr2 en Olke Jan van der Meer, managing partner Chaptr2.

Ieder jaar in de laatste editie van CorporatieGids Magazine worden de mutaties in de ERP-markt onder het vergrootglas gelegd. De mutaties van corporaties met 1.000 vhe of meer worden nauwgezet bijgehouden door Chaptr2 en van commentaar voorzien door Annelies. Nu ze met ingang van het nieuwe jaar een stap terug doet binnen Chaptr2, draagt ze het commentatorschap in deze bijdrage met een warme hand over aan Olke Jan. 

Niet ‘meer van hetzelfde’
Waar het de laatste jaren ‘meer van hetzelfde’ leek en bleek, is het in deze episode wel anders. Met vier gewonnen selectietrajecten, in totaal bijna 98.000 vhe, komen de opvallendste mutaties in deze monitorepisode op naam van DataBalk. Op de vraag of dit het verhaal van de aanhouder is die wint, zegt Olke Jan: “Dat is zeker het geval want ervaring leert dat het voor nieuwkomers op de markt, ook al is DataBalk een oude bekende, moeilijk is om de eerste klanten voor zich te winnen. Overigens moet de livegang van de eerste klant in 2024 nog plaatsvinden en staan de andere drie voor 2025/2026 op de planning.”

Factor veertig
In de selectietrajecten hebben vier corporaties van zeer verschillende grootte voor DataBalk gekozen; de kleinste verschilt, uitgedrukt in aantallen vhe’s, een factor veertig met de grootste. Over het grote verschil in omvang antwoordt Olke Jan: “De omvang van de corporaties zie ik niet als belangrijkste factor. Bij corporaties die voor DataBalk kiezen, zie ik een aantal belangrijke overeenkomsten: de productvisie sluit aan en er is een bepaalde mate van ontevredenheid over de huidige leveranciers. Ze calculeren daarbij in dat ze op dit moment nog meer risico lopen, omdat ze tot de eerste implementaties horen. Met name op dat laatste punt onderscheiden zij zich.” Annelies vult aan: “Deels betreft het ook corporaties die het belangrijk vinden dat, naast Aareon en Zig, nog een derde Microsoft-partij de markt betreedt, omdat zij verwachten dat hierdoor meer marktwerking ontstaat.”

Trend of trendbreuk
Wie de ERP-monitoren van de laatste novemberedities van dit magazine erbij pakt, zal zien dat het overstappen náár een Microsoft ERP-partij in een trend past. Minder trendmatig en dus opvallend, is dat nu ook corporaties ván de ene naar de andere Microsoft-partij overstappen. Volgens Olke Jan moet aan dit gegeven niet te zwaar worden getild en is het gewoon het resultaat van een selectietraject: “Er wordt geen bewuste keuze gemaakt om van de ene naar de andere Microsoft ERP-partij over te stappen. Microsoft als onderliggend platform is maar één van de criteria die binnen een selectie kan worden gehanteerd. En omdat er nu eenmaal meerdere ERP-leveranciers zijn die hieraan voldoen, is de kans groter dat je ook weer bij een Microsoft-partij uitkomt. Voornaamste beweegredenen om over te stappen van Microsoft-partij hebben te maken met criteria die leveranciergerelateerd zijn. De aanleiding is in de meeste gevallen een aflopend contract of een fusie.”

Togeth
Itris lijkt met twee gewonnen trajecten licht te profiteren van overstappende NCCW-klanten. Is dat toeval of werpt de Togeth-benadering van de TSS-partijen zijn vruchten af en biedt dat ook kansen voor andere corporaties? Door de ogen van Olke Jan en Annelies maken deze twee zwaluwen nog geen zomer. Annelies: “Het betreft inderdaad twee oud NCCW-corporaties die gekozen hebben voor Itris. Overigens was er in beide gevallen geen sprake van een selectietraject. Eén van deze corporaties gaat een nauwe samenwerking aan met een andere Itris-klant waarbij de keuze voor Itris de samenwerking vereenvoudigt.”Olke Jan vult aan: “Vanuit TSS perspectief met NCCW, Itris en Hercules als ERP-leveranciers is er nog steeds sprake van een daling van het marktaandeel. Hoewel Togeth een mooi samenwerkingsinitiatief is op het gebied van innovatie, zien we hier op dit moment nog weinig concrete resultaten die ERP gerelateerd zijn.”

Annelies: “De toegevoegde waarde van de samenwerking Togeth zal zich inderdaad nog moeten bewijzen. Het is logisch dat deze samenwerking organisatorisch binnen TSS tot voordelen leidt, maar wat gaat de klant hier van merken? Juist de eerder door Itris ingeslagen innovatieroute op ERP – i-ERP – heeft Itris weer beëindigd.”

CRM
Aareon, Zig en DataBalk bieden alle drie geïntegreerde oplossingen voor CRM. Toch kiest een aantal grote corporaties nu voor een niet-Microsoft CRM-oplossing. Desgevraagd verplaatsen Olke Jan en Annelies zich eens in de beweegredenen van deze corporaties. Is het een politiek motief om niet alle eieren in de mand van één leverancier te willen leggen? Wat betekent deze keuze voor het ICT-landschap en verantwoordelijkheden voor benodigde koppelingen? Olke Jan: “Bij deze keuzes voor systemen van derden spelen innovatie, flexibiliteit en openheid een belangrijke rol. Koppelen is de laatste jaren makkelijker geworden, ook tussen Microsoft- en niet-Microsoft-oplossingen. Microsoft als onderliggend platform is zoals gezegd maar één van de criteria, net zoals leveranciersafhankelijkheid een criterium is. We hebben de laatste jaren de leveranciersafhankelijkheid zien toenemen. Niet alleen vanuit de techniek, maar in belangrijkere mate door private equity.”

Grote vissen
Olke Jan daarover: “De corporatie- of vastgoedbranche blijkt voor investeerders op wereldniveau interessant: de echte grote vissen. Wij hebben dat met een plaatje elders bij dit artikel ook in kaart gebracht. Rendement en groei zijn voor deze investeerders belangrijk en dit kan impact hebben op de mate van investering ten opzichte van dividenduitkering, continuïteit bij achterblijvend rendement, de zeggenschap van klanten en gebruikersverenigingen én het management van de overgenomen partij. Aan de andere kant is er bij softwareleveranciers ook blijvend geld nodig om niet alleen bij te blijven maar ook om te innoveren.”

Geld speelt een rol
Dat vastgoed en IT een geld- en beleggingsmarkt is, blijkt wel uit de honger van private equity-bedrijven in dit segment. Maar in welke mate speelt geld eigenlijk een rol voor corporaties zelf in ERP-selectietrajecten? In welke mate wordt met keuzes rekening gehouden waarmee de huurder het beste af is? Als kosten zwaarder zouden worden meegewogen, zouden uitkomsten dan sterk afwijken? Annelies: “Omdat de kosten van de ERP-leveranciers dicht bij elkaar liggen, speelt geld minder een rol. Maar als een nieuwkomer op de markt een significant lagere TCO neerlegt, en op enig moment aantoonbaar kan bewijzen dat het systeem geïmplementeerd is en naar tevredenheid werkt bij een aantal corporaties, nemen de hogere risico’s af en wordt geld – of in dit geval dus kostenbesparing – ineens wel belangrijker.”

Platslaan in Excel
Olke Jan: “Uiteraard is geld een selectiecriterium, het gaat om aanzienlijke bedragen. Als je het simpel beschouwt, worden de kosten afgewogen tegen de baten, rekening houdend met de risico’s. Als je aan kosten een wegingsfactor hangt, dan is het logisch dat dit tot andere uitkomsten kan leiden. Je kunt echter niet alles platslaan in een Excel-sheet. Als een leverancier meer functionaliteit biedt, dan is het verklaarbaar dat daar hogere kosten tegenover kunnen staan. En als een product of leverancier nieuw is op de markt, zijn er hogere risico’s bij de implementatie die ook weer tot hogere kosten kunnen leiden. Dat neem je dan mee in de afweging.”

Oud versus nieuw
Aan de ene kant van het spectrum zijn er nog tientallen corporaties die ‘verouderde’ ERP-systemen gebruiken, aan de andere kant zijn er corporaties die het nieuwste van het nieuwste in gebruik gaan nemen. Krijgen huurders daar een betere dienstverlening voor terug die de eventuele meerkosten rechtvaardigen? Of kunnen corporaties in het kader van duurzaamheid beter gebruikmaken van bestaande oplossingen, medewerkers trainen in het efficiënt gebruikmaken ervan en het bespaarde geld investeren in de kerntaak? Olke Jan: “Ik zie dat corporaties hier bewust mee omgaan. De meeste corporaties kiezen niet per se voor het nieuwste van het nieuwste, maar zien met name risico’s in het doorwerken met verouderde ERP-systemen, zeker als zij voor langere tijd opnieuw een contract moeten afsluiten. Zij investeren dan liever eerder in implementatie en opleiding van medewerkers met een toekomstbestendig systeem met de efficiencyvoordelen die dat oplevert.”

Terugblik
Na een lange carriere in de corporatiesector, waarvan de laatste zeventien jaar gezichtsbepalend bij Chaptr2, betrekt Annelies een positie op de achtergrond in Spanje. Ze blikt desgevraagd terug: “Als ik terugkijk en dat relateer aan het onderwerp ERP, dan zie ik wel een enorme verbeterslag. ERP-systemen zijn van maatwerk naar standaard, van on-prem naar SaaS gemigreerd en bieden verbeterde integratiemogelijkheden met alle voordelen van dien voor zowel de leverancier als de corporatie. Maar ook heeft er een professionaliseringsslag plaatsgevonden in de corporatiesector als het gaat om het inkopen van ERP. Ik begeleid heel veel ERP-contractonderhandelingen en daar moet de leverancier, maar ook de corporatie, soms toch echt water bij de wijn doen. Wat ik daarnaast zelf heel belangrijk vind, is dat je ook bewust een partnership met je ERP-leverancier aangaat en daarmee ook de ‘zachte’ kant van een contract belicht. Overigens blijf ik de komende drie jaar onze klanten nog wel begeleiden op het gebied van contractvorming en contractmanagement, wat prima vanuit Spanje te doen is.”

Bron: CorporatieGids Magazine, Foto: DALL-E